Pierwsza wystawa w Galerii 21 Gramw: prezentacja kultowych sprztw audiowizualnych i projektw peerelowskiego wzornictwa przemysowego spod szyldu Zjednoczenia Przemysu Elektronicznego i Teletechnicznego.
Kurator: Cezary Lisowski
Utworzone w 1961 r. Zjednoczenie Przemysu Elektronicznego i Teletechnicznego UNITRA zrzeszao kilkadziesit zakadw z trenu caej Polski zajmujcych si (gwnie) produkcj sprztu RTV. W skad Zjednoczenia weszy m.in. Zakady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie, dzkie Zakady Radiowe Fonica, Warszawskie Zakady Telewizyjne, Tonsil we Wrzeni, bydgoska ELTRA, czy dzieroniowska Diora. Pod wspln mark powstaway zarwno radioodbiorniki, gramofony, telewizory, ale take sprzt typu: aparaty telefoniczne, domofony czy kalkulatory. To w UNITRZE powsta pierwszy polski zegarek elektroniczny a z jej warsztatw na ulice Warszawy wyjecha pierwszy wz transmisyjny dla Telewizji Polskiej. Ale zakres produkcji Zjednoczenia by jeszcze szerszy. W zrzeszonych zakadach powstawa sprzt specjalistyczny m.in. wojskowe radiostacje, czy aparaty podsuchowe dla Sub Bezpieczestwa.
Z Orodka Wzornictwa COBRESPU Centralnego Orodka Badawczo-Rozwojowego Elektronicznego Sprztu Powszechnego Uytku, a take wzorcowni poszczeglnych zakadw wychodziy kadego roku setki projektw wzorniczych dla produkowanego w UNITRZE sprztu. Mimo zmieniajcych si w kolejnych dekadach md, estetyk, produkty oznaczone charakterystycznym znakiem w formie stylizowanej na pytk obwodu drukowanego litery U, odznaczay si zawsze prostym, powcigliwym designem, zachowujc nowoczesny charakter.
W jednostkach wzorniczych UNITRY zatrudnieni byli czsto wybitni projektanci, lecz wiedza na temat autorstwa projektw poszczeglnych sprztw pozostaje dzi szcztkowa. Mionikom polskiej elektroniki znane s czciej nazwiska inynierw i konstruktorw, projektanci form niemal zawsze pozostaj anonimowi.
Wystawa w Domu Kultury Kadr, dla ktrej punktem wyjcia jest przemysowe dziedzictwo Suewca oraz ssiedztwo nowej siedziby tej instytucji z terenami nieistniejcych ju zakadw UNITRY CEMI (ul. Woowska 5), prezentuje kilkadziesit projektw w postaci: oryginalnych rysunkw technicznych, plansz z koncepcjami plastycznymi, fotografii, katalogw, makiet, czy wreszcie gotowych produktw. Jest prb spojrzenia na dorobek polskiego przemysu elektronicznego i teletechnicznego nie od strony osigni inynieryjnych, lecz pod ktem ich wzornictwa. Pokazuje te w jak wielkim zakresie spucizna projektowa Zjednoczenia UNITRA skada si na dorobek polskiego wzornictwa przemysowego 2. Poowy XX w.
Obiekty prezentowane na wystawie pochodz z prywatnych zbiorw Grzegorza Strzelewicza, Stanisawa Maachowskiego oraz Galerii Sztuki Uytkowej Ekierka Siedem.
|