Piêkna lampa salonowa „Przeminê³o z wiatrem”, górnicza karbidówka oraz lampa z Wie¿y Eiffla w Pary¿u z 1889 r. znajduj¹ siê wœród obiektów na wystawie „Œwiat³o i sztuka. Lampy z XIX i XX wieku”. S³u¿y³y one do oœwietlania domów prywatnych, przestrzeni publicznej, œrodków komunikacji i wyrobisk kopalni. Niektóre z nich to dzie³a sztuki. Wystawê mo¿na ogl¹daæ od 12.12.2019 do 17.03.2020 r. w Zamku ¯upnym w Wieliczce.
Muzeum ¯up Krakowskich Wieliczka zaprasza.
Ekspozycja ³¹czy w sobie wiele ró¿norodnych aspektów zwi¹zanych ze œwiat³em. S¹ to przede wszystkim zagadnienia techniczne, zwi¹zane z dokonuj¹cym siê postêpem technologicznym i naukowym, a tak¿e z dziedziny historii sztuki, rzemios³a artystycznego oraz szeroko rozumianej kultury materialnej XIX i XX w.
Warto zobaczyæ przede wszystkim kolekcjê unikatowych lamp naftowych obejmuj¹c¹ eksponaty z 2. po³owy XIX i 1. po³owy XX w., które wyró¿niaj¹ siê piêknym wzornictwem, bogactwem form poszczególnych elementów oraz ró¿norodnoœci¹ materia³ów z jakich je wykonano.
Kolejn¹ czêœæ wystawy poœwiêcono lampom elektrycznym, stopniowo wypieraj¹cym wczeœniejsze rodzaje oœwietlenia. Eksponaty pochodz¹ce z 1. po³owy XX w., ukazuj¹ dawne piêkno i kunszt wykonania najstarszego sprzêtu tego typu.
Zbiór lamp technicznych zosta³ ujêty w osobn¹ kategoriê urz¹dzeñ wykorzystywanych g³ównie do oœwietlania ró¿nych przestrzeni zewnêtrznych, w których cz³owiek musia³ poruszaæ siê po zmroku. Uwagê przyci¹ga ich charakterystyczna obudowa, której g³ównym zadaniem by³o zabezpieczenie Ÿród³a œwiat³a przed czynnikami zewnêtrznymi, a tak¿e stabilne umocowanie, np. na ówczesnych powozach i samochodach.
Trudno wyobraziæ sobie pracê bez œwiat³a w kopalni gdzie ciemnoœæ panuje przez ca³¹ dobê. Pokazane wiêc zostan¹ tak¿e, po raz pierwszy, lampy górnicze zakupione przez Muzeum ¯up Krakowskich Wieliczka w 2019 r. W klimat czasów wprowadz¹ fotografie z epoki.
Do najcenniejszych i najciekawszych zabytków nale¿¹: para lamp naftowych zaadaptowanych z lamp olejnych (I po³. XIX w.); lampa naftowa „Przeminê³o z wiatrem” wykonana w Consolidated Lamp & Glass Company w USA z unikatow¹ dekoracj¹ korpusu i bogato zdobionym kloszem; stoj¹ca lampa elektryczna, której podstawê i korpus tworzy mosiê¿na pe³noplastyczna rzeŸba ptaka. Wyj¹tkow¹ jest lampa ³ukowa, jedna ze stu, które w 1889 r. oœwietla³y Wie¿ê Eiffla w Pary¿u. Na wystawie jest prezentowanych oko³o 90 eksponatów.
Kuratorki wystawy: Urszula Mróz i Marta Ajkowska - Mazur
Prezentowane obiekty pochodz¹ z:
• Muzeum Podkarpackiego w Kroœnie
• Prywatnej kolekcji Janusza Chmielniaka „Zaginione œwiat³o”
• Muzeum ¯up Krakowskich Wieliczka
Patronat: TVP Kraków – sta³y patron medialny, Radio Kraków, Mówi¹ Wieki
|