W Zamku �upnym w Wieliczce mo�na ju� ogl�da� okaza�� i pi�kn� solniczk� z groteskami. Wykonana zosta�a z majoliki w Urbino oko�o 1570.
Solniczka, a raczej wyj�tkowo okaza�y postument dla przypraw, ma szczeg�lnie wyrafinowany kszta�t. Niezwykle ciekawie ��czy motywy �wiata antyku i chrze�cija�stwa. Naczynie �wietnie ilustruje mod� i wystawno�� zastaw sto�owych w XVI w.
Eksponat sk�ada si� z dw�ch cz�ci. A�urowa podstawa spoczywa na zwierz�cych �apach z pazurami. Jej naro�a uformowano na kszta�t chimer ze skrzyd�ami. Nad nimi, nagie postacie bawi� si� z morskimi potworami. G�rna cz�� ma kszta�t coko�u z zag��bieniem na s�l, w kt�rym wymalowano uskrzydlonego ch�opca � najpewniej Amora z �ukiem. G�owy monstr�w (tzw. maszkarony), widoczne na ka�dym boku coko�u, pe�ni� funkcj� pojemnik�w na przyprawy. Poni�ej, na postawie, namalowano Ewangelist�w. Ich postacie na�laduj� drzeworyty Bernarda Salomona (wyd. Lyon, 1559).
W dekoracji malarskiej, kt�ra pokrywa ca�e naczynie, wyr�niaj� si� fantastycznie wyobra�one postacie ludzi i zwierz�t. To groteski, kt�re rozpowszechni�y si� w renesansie pod wp�ywem odkry� staro�ytnych ruin, zw�aszcza Domus Aurea cesarza Nerona w Rzymie. Groteski zosta�y namalowane przez Rafaela Santi we freskach Logii Watyka�skich (1519). Wesz�y tak�e do szerszego stosowania w ceramice Urbino, rodzinnego miasta Rafaela. Zdobi�y wystawne naczynia i serwisy sto�owe z majoliki, kt�re tam powstawa�y na zam�wienie najbardziej wymagaj�cych mecenas�w. Ksi���ta i kardyna�owie byli oczarowani przez dekoracyjny splendor majolik, kt�re w Urbino przybiera�y najbogatsze kszta�ty, zaskakuj�co rze�biarskie i fantazyjne. Zdobi�c je w imponuj�cej palecie barw, tw�rcy z Urbino zyskali najwi�ksz� s�aw� w Europie, bowiem ich dekoracje stara�y si� nie tylko konkurowa�, ale i przewy�sza� bieg�o�� staro�ytnych Grek�w i Rzymian. Wyr�niaj�c si� bogactwem form rze�biarskich i malarskich, prezentowane dzie�o warsztatu z Urbino dobrze �wiadczy o rozkwicie sztuki i upodobaniach mecenas�w w p�norenesansowych W�oszech.
Klementyna Ochniak-Dudek
Kolekcja solniczek Muzeum �up Krakowskich Wieliczka jest zaliczana do najcenniejszych tego typu kolekcji na �wiecie i liczy ok. 1000 obiekt�w. Najpi�kniejsze i najcenniejsze prezentowane s� na wystawie �Solniczki � ma�e arcydzie�a sztuki� w Zamku �upnym w Wieliczce.
www.muzeum.wieliczka.pl
|