W Zamku Żupnym w Wieliczce można już oglądać okazałą i piękną solniczkę z groteskami. Wykonana została z majoliki w Urbino około 1570.
Solniczka, a raczej wyjątkowo okazały postument dla przypraw, ma szczególnie wyrafinowany kształt. Niezwykle ciekawie łączy motywy świata antyku i chrześcijaństwa. Naczynie świetnie ilustruje modę i wystawność zastaw stołowych w XVI w.
Eksponat składa się z dwóch części. Ażurowa podstawa spoczywa na zwierz(...) ... więcej »
Do kolekcji solniczek Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka dołączył właśnie unikatowy zestaw przyprawowy z Orłem, wyprodukowany specjalnie dla Muzeum w polskiej wytwórni porcelany Giesche/Bogucice w Katowicach.
Inspirowany jeszcze przedwojennym serwisem prezydenckim, projekt naczyń znany jako „Domenico z Orłem” jest autorstwa pani Urszuli Czerwik z działu rozwoju produkcji Porcelany Bogucice. Został wdrożony do produkcji w 1988 r., po tym jak wyt(...) ... więcej »
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę „Środkowoeuropejska kultura stołu i królewskie srebra stołowe (XVI-XVIII wiek) z kolekcji >Helga Matzke<”. Prezentuje ona, po raz pierwszy w Polsce, wyjątkowej urody oraz szczególnej wartości wyroby złotnictwa należące w przeszłości do rodów królewskich, carskich i książęcych. Wystawę można oglądać w Zamku Żupnym w Wieliczce w okresie od 12 września 2021 do 15 stycznia 2022 r.
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę „Środkowoeuropejska kultura stołu i królewskie srebra stołowe (XVI-XVIII wiek) z kolekcji >Helga Matzke<”. Prezentuje ona, po raz pierwszy w Polsce, wyjątkowej urody oraz szczególnej wartości wyroby złotnictwa należące w przeszłości do rodów królewskich, carskich i książęcych. Wystawę można oglądać w Zamku Żupnym w Wieliczce w okresie od 12 września 2021 do 15 stycznia 2022 r.
Ekspozycja przedstawia szczególnie rzadkie przedmioty z zastaw stołowych takie jak sosjerki, solniczki, naczynia do picia a wśród nich czarki, pucharki, kielichy, kubki i kufle a ponadto dzbanki do kawy, herbaty i czekolady oraz naczynia do chłodzenia wina i kieliszków. Uwagę zwraca wyjątkowy nef. Dzięki wystawie można podziwiać jak wyglądały stoły i ich przepych w czasie bankietów towarzyszących ważnym wydarzeniom królewskim - ślubom i koronacjom. Przybliża je zaaranżowany, reprezentacyjny stół z XVIII w. z zastawą dla 12 osób składającą się z ponad 70 przedmiotów. Na wystawie zobaczyć też można kieliszki ze szkła zielonego znane z licznych obrazów mistrzów holenderskich.
Wybrane obiekty pochodzą z zastaw stołowych dworów panujących m.in. Jerzego III króla Wielkiej Brytanii i Irlandii i króla Hanoweru, królów: Fryderyka II Wielkiego, Fryderyka Wilhelma III, Fryderyka Augusta III oraz carycy Katarzyny Wielkiej. Niektóre z naczyń w przeszłości wchodziły też w skład wysokiej klasy kolekcji należących do bogatych rodów np. Rothschildów. Stanowiły także ozdobę dawnych gabinetów sztuki.
Prezentowana kolekcja jest własnością rodziny Matzke, którą założyli Helga i Fred Matzke. Właściciele to znani na świecie niemieccy antykwariusze specjalizujący się w zabytkowym złotnictwie. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka nawiązało z nimi kontakt kilka lat temu kupując solniczki do swoich zbiorów. Kontakty zaowocowały dalszą współpracą i prezentacją ich niezwykłej kolekcji na wystawie w Zamku Żupnym w Wieliczce.
Jan Godłowski, dyrektor Muzeum, powiedział w czasie wernisażu „Chlubą wielickiego muzeum są solniczki stąd pomysł na wystawę zastaw stołowych. Rzadko zdarza się aby prywatna kolekcja pokazywana była w muzeum, tym bardziej dziękujemy panu Fredowi Matzke za jej udostępnienie”
Obok wielickiego Muzeum obiekty z kolekcji >Helga Matzke< posiada też Zamek Królewski
na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki. Dzięki uprzejmości dyrekcji wawelskiego zamku są one również pokazane na tej wystawie.
Wystawie towarzyszy obszerny katalog w języku polskim i angielskim, który w sposób interesujący i bardzo szczegółowy przedstawia cenne zabytki. Zawiera także ciekawe eseje niemieckich znawców tematu, dotyczące historii naczyń stołowych służących do podawania soli, napojów i potraw.
Organizator: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Współpraca: Helga Matzke European Silver
Autorzy scenariusza: dr Christina Ntaflou i Fred Matkze
Kurator wystawy: Klementyna Ochniak-Dudek
Projekt plastyczny: Marek Suchowiak
Autor zdjęć: Mitko Fotografie GmbH Munich
Program towarzyszący wystawie:
2021 rok
- 17.09: warsztaty „Senior w Muzeum” - „Sztuka złotnictwa”, Zamek Żupny
- 17.10: warsztaty „Mama, Tata i Ja”- „Sztuka złotnictwa”, Zamek Żupny
- 20.10: prelekcja „Skarbce czyli od splendoru po "świątynie sztuki” (przybliży tematykę skarbców panujących od czasów średniowiecza, jak również późniejsze zbiory sztuki, tzw. Kunstkammery) – kustosz K. Ochniak-Dudek
- 14.11: zwiedzanie wystawy z kuratorem
- listopad: zwiedzanie wystawy z kuratorem w ramach wydarzenia Dzień Otwartych Drzwi Muzeów
2022 rok
- 12.01 - prelekcja „Skarbce czyli od splendoru po "świątynie sztuki” – kustosz K. Ochniak-Dudek
Do kolekcji solniczek Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka dołączył właśnie unikatowy zestaw przyprawowy z Orłem, wyprodukowany specjalnie dla Muzeum w polskiej wytwórni porcelany Giesche/Bogucice w Katowicach.
Inspirowany jeszcze przedwojennym serwisem prezydenckim, projekt naczyń znany jako „Domenico z Orłem” jest autorstwa pani Urszuli Czerwik z działu rozwoju produkcji Porcelany Bogucice. Został wdrożony do produkcji w 1988 r., po tym jak wytwórnia wygrała przetarg na zaopatrzenie Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Jego elementy trafiły do Pałacu Prezydenckiego i polskich placówek dyplomatycznych.
W 2018 r. świętując setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, Porcelana Bogucice opracowała pokazową, limitowaną kolekcję „Domenico z Orłem”, ale brak w niej naczyń na przyprawy. Prezentowany zestaw został wykonany specjalnie w tej dekoracji do muzealnej kolekcji we wrześniu 2020 r., dzięki uprzejmości pana Pawła Przybyła, prezesa zarządu BGH Network S.A. Porcelana Bogucice.
Pokaz zestawu z Orłem był planowany na 11 listopada 2020, ale w związku z pandemią COVID 19 i wprowadzonymi obostrzeniami solniczki pojawią się na wystawie, jak tylko to będzie możliwe."
K. Ochniak-Dudek
W Zamku Żupnym w Wieliczce można już oglądać okazałą i piękną solniczkę z groteskami. Wykonana została z majoliki w Urbino około 1570.
Solniczka, a raczej wyjątkowo okazały postument dla przypraw, ma szczególnie wyrafinowany kształt. Niezwykle ciekawie łączy motywy świata antyku i chrześcijaństwa. Naczynie świetnie ilustruje modę i wystawność zastaw stołowych w XVI w.
Eksponat składa się z dwóch części. Ażurowa podstawa spoczywa na zwierzęcych łapach z pazurami. Jej naroża uformowano na kształt chimer ze skrzydłami. Nad nimi, nagie postacie bawią się z morskimi potworami. Górna część ma kształt cokołu z zagłębieniem na sól, w którym wymalowano uskrzydlonego chłopca – najpewniej Amora z łukiem. Głowy monstrów (tzw. maszkarony), widoczne na każdym boku cokołu, pełnią funkcję pojemników na przyprawy. Poniżej, na postawie, namalowano Ewangelistów. Ich postacie naśladują drzeworyty Bernarda Salomona (wyd. Lyon, 1559).
W dekoracji malarskiej, która pokrywa całe naczynie, wyróżniają się fantastycznie wyobrażone postacie ludzi i zwierząt. To groteski, które rozpowszechniły się w renesansie pod wpływem odkryć starożytnych ruin, zwłaszcza Domus Aurea cesarza Nerona w Rzymie. Groteski zostały namalowane przez Rafaela Santi we freskach Logii Watykańskich (1519). Weszły także do szerszego stosowania w ceramice Urbino, rodzinnego miasta Rafaela. Zdobiły wystawne naczynia i serwisy stołowe z majoliki, które tam powstawały na zamówienie najbardziej wymagających mecenasów. Książęta i kardynałowie byli oczarowani przez dekoracyjny splendor majolik, które w Urbino przybierały najbogatsze kształty, zaskakująco rzeźbiarskie i fantazyjne. Zdobiąc je w imponującej palecie barw, twórcy z Urbino zyskali największą sławę w Europie, bowiem ich dekoracje starały się nie tylko konkurować, ale i przewyższać biegłość starożytnych Greków i Rzymian. Wyróżniając się bogactwem form rzeźbiarskich i malarskich, prezentowane dzieło warsztatu z Urbino dobrze świadczy o rozkwicie sztuki i upodobaniach mecenasów w późnorenesansowych Włoszech.
Klementyna Ochniak-Dudek
Kolekcja solniczek Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka jest zaliczana do najcenniejszych tego typu kolekcji na świecie i liczy ok. 1000 obiektów. Najpiękniejsze i najcenniejsze prezentowane są na wystawie „Solniczki – małe arcydzieła sztuki” w Zamku Żupnym w Wieliczce.
.jpg)
